Blijf op de hoogte!
Meld je aan voor onze e-mail nieuwsbrief
"*" geeft vereiste velden aan
Menu
Innovatie is een van de thema’s waar werkgevers binnen ZWconnect mee bezig zijn. Wat gebeurt er op dit thema in de regio? Hiervoor waren deelnemers onlangs te gast bij ActiVite om kennis uit te wisselen over eHealth en datagedreven werken in de zorg. Mark Scholten, programmamanager innovatie door eHealth bij ActiVite en Maartje Bouwens, projectleider innovatie bij ZWconnect illustreren waarom dit het momentum is voor innovatie en data in de zorg.
“Het moet anders en daar moeten we samen voor zorgen”. Met die woorden opent Anne Veldhof, voorzitter Raad van bestuur van ActiVite, de kennissessie. “Zelf als het kan, thuis als het kan, digitaal als het kan: dat is de nieuwe norm die het ministerie van VWS stelt voor de toekomst van de ouderenzorg. Dat betekent dat we moeten innoveren, veranderen en digitaliseren. Ook ActiVite is ‘digitaal lerend’, zoals dat heet.”
Mark Scholten, programmamanager innovatie door eHealth bij ActiVite, weet daar alles van. Hij vertelt over de eHealth innovaties als onderdeel van een lerende organisatie. “Corona heeft laten zien dat we technologie (eHealth) in kunnen zetten om met de krapte van personeel om te gaan. eHealth kan daarbij verschillende processen faciliteren. Allereerst is dat blended care, ofwel zorg op afstand via bijvoorbeeld beeldzorg, afgewisseld met zorg ter plekke. Daarnaast is zelfzorg sterk in opkomst. Denk daarbij aan de Medido voor medicatie-aanreiking. Twee jaar geleden waren onze wijkverpleegkundigen nog behoorlijk terughoudend over dit apparaat. Toen de noodzaak tot het gebruik ervan toenam, gingen deze verpleegkundigen ervaren dat de Medido echt goede zorg levert. Tot slot is er netwerkzorg rondom een client/bewoner. Een concreet voorbeeld daarvan is Myinlife, een app waarmee mantelzorgers de zorg regelen voor een naaste met dementie.”
ZWconnect wil gezamenlijk invulling geven innovatie en vernieuwing, aan het anders inrichten van zorg, buiten de bestaande kaders. Tijdens dit soort inspiratiesessies kunnen partijen leren van elkaars experimenten en goede voorbeelden. Mark Scholten legt uit dat innovaties verschillende fasen doorlopen. “Beeldzorg zit bij ActiVite bijvoorbeeld in de startfase. Zorgverleners moeten wennen aan de innovatie, deze is nog geen onderdeel van de dagelijkse zorgroutine. Boomerweb zit in de groeifase: zorgverleners zijn enigszins gewend aan het gebruik van deze app voor het toedienen van medicatie en zien steeds vaker de voordelen ervan. Medido en de wondzorg app zijn succesvolle innovaties die nu volop gebruikt worden. Soms mislukt het ook. Zoals met de inzet van slim inco in een van onze verpleeghuizen. De randvoorwaarden om iets nieuws te implementeren waren in dat huis toen niet optimaal. Op een andere locatie wordt wel naar tevredenheid gewerkt met slim inco. Van beide ervaringen kunnen andere organisaties weer leren.”
eHealth levert volgens Mark ook nieuwe inzichten op. “Door practice-based data te verzamelen kun je situaties analyseren: wat speelde hier? Zorgprocessen komen boven de radar. Hoe kun je het anders of beter doen? Neem bijvoorbeeld de Momo BedSense. Deze sensorplaat onder het matras van de bewoner geeft informatie over druk, houding en trillingen. Deze data wordt weergegeven in een app die inzicht geeft in welke bewoners veilig en rustig in bed liggen, wie onrustig is en wie dringend hulp nodig heeft om bijvoorbeeld valincidenten of decubitus te voorkomen. Op basis van deze data weet je dan wanneer je niet langs hoeft bij een cliënt omdat iemand lekker rustig slaapt. Dat geeft ook weer input voor je zorgprocessen.” De meningen hierover onder deelnemers zijn verdeeld. De een vindt de beheerzucht met zo’n sensor te ver gaan. Een aantal partijen draait juist pilots met de Momo BedSense. Hun vertegenwoordigers geven aan dat dit product een aangenaam gevoel van controle geeft als je verantwoordelijk bent voor veel bewoners ‘s nachts. En dat de data het verschil kan maken tussen wel of geen extra nachtdienst inzetten. Weer iemand anders merkt op dat een goede, ongestoorde nachtrust bijdraagt aan de kwaliteit van leven van een cliënt – dankzij data.
Adoptie is misschien wel het grootste thema in eHealth. Mark betoogt om een positief-kritische houding aan te nemen. “Durf te twijfelen. Durf de aanname los te laten dat we eHealth alleen zouden moeten doen als het een bewezen innovatie betreft. Want: is alles wat we nu doen eigenlijk evidence-based en helemaal geoptimaliseerd? Welke inzichten hadden zorginstellingen in looppatronen vóórdat deze met bedsensoren gemeten werden? Hoe goed hadden we eigenlijk in de gaten hoe lang sommige bewoners te lang een natte mat/nat bed hadden voordat we slim inco gingen gebruiken? Op de werkvloer is storytelling een goede manier om de adoptie te laten stijgen. Als je collega zegt dat iets goed werkt, ben je eerder geneigd om dat aan te nemen dan wanneer het ‘van bovenaf’ komt. Door van elkaar te leren kunnen we met elkaar de transitie gaan maken die nodig is voor de komende jaren.”
Dat data een ‘hot topic’ is, bewijst ook Maartje Bouwens, projectleider innovatie bij ZWconnect. “We worden ons steeds bewuster van wat we met data kunnen doen en hoe het ons kan helpen om de zorg toekomstbestendig te maken en te houden. Onder de groeiende druk van de stijgende zorgvraag en het tekort aan zorgverleners, zien we dat steeds meer zorg- en welzijnsorganisaties stappen nemen om meer datagedreven te werken. Om hen in dit proces te ondersteunen, hebben we samen met zeven andere werkgeverorganisaties, Vilans en ActiZ het project ‘Samen Datagedreven Werken in Zorg en Welzijn’ opgezet. Hiermee willen we samen groeien naar een hoger datavolwassenheidsniveau om met behulp van data de uitdagingen in zorg en welzijn het hoofd te bieden. Uit de vele positieve reacties zien we dat het project leeft onder de leden. Iedereen voelt dat datagedreven zorg belangrijk is voor de toekomst.”
Onderzoek binnen het project liet zien dat de voornaamste uitdagingen van datagedreven werken schuilen in de kennis en vaardigheden van medewerkers om inzichten uit data te halen en deze te benutten, het ontwikkelen van een visie op datagedreven werken, het ontsluiten van data uit verschillende bronnen en het inbedden van inzichten uit data in de werk-, beleids- en besluitvormingsprocessen. “Data kun je niet alleen”, zegt Maartje. “We moeten landelijk kritische gesprekken voeren om tot eenduidige definities te komen en tot voorspellende waarden.” Een deelnemer vraagt zich af op of we wel in staat zijn om de vragen te formuleren waar we antwoord op willen. Je weet ook niet wat je niet weet. Mark vindt dat een goede datascientist hier een rol in speelt, die zou je proactief moeten wijzen op nieuwe inzichten. Maartje: “In de zorg gebeurt veel ‘onder water’. Er is vaak iemand nodig die de brug kan slaan tussen de zorg en de IT-wereld.”
Data is nieuw voor veel zorgmedewerkers. Maartje: “Onbekend maakt natuurlijk onbemind. Met een iPad kun je geen billen wassen, hoor ik wel eens. Dat maakt het extra belangrijk om aan de hand van data van andere organisaties aan zorgmedewerkers te laten zien wat je met bepaalde innovaties kunt en wat het hen oplevert. Data is een middel, geen doel op zich. Nu is er een ‘window of opportunity’ tot 2025, want dan komt er een grote groep 80-plussers bij. Dat maakt de uitdagingen in de zorg alleen nog maar groter. Data is daarbij essentieel voor de kwaliteit, toegankelijkheid, betaalbaarheid en duurzaamheid van de zorg. Het momentum is nu.”
"*" geeft vereiste velden aan
