Blijf op de hoogte!
Meld je aan voor onze e-mail nieuwsbrief
"*" geeft vereiste velden aan
VIPc (Vitaal in Praktijk cultuur) is een innovatieve organisatiegerichte interventie gericht op het verbeteren van de vitaliteit van medewerkers in de ouderenzorg. Het beschouwt cultuur als een collectief leerproces waarbij stakeholders actief samenwerken om de vitaliteitscultuur in hun organisatie te versterken.
VIPc wordt momenteel toegepast bij zorgorganisatie DSV in Katwijk. In dit artikel geven we een update over het project.
De werkwijze van VIPc stimuleert een leerproces waarin stakeholders samen ontdekken wat nodig is om mentaal vitaal te blijven in de ouderenzorg. De interventie wordt geleid door een werkgroep die fungeert als ‘ogen en oren’ van de organisatie, bepalend voor de inrichting van de interventie en de activiteiten om het leerproces te bevorderen.
De impact van VIPc is aanzienlijk: het levert diepgaande inzichten op over welke gewoonten, werkwijzen en gedragingen de mentale vitaliteit van ouderenzorg medewerkers bevorderen of belemmeren. Het resultaat is een vitalere werkomgeving waar medewerkers de betekenis van mentale vitaliteit leren begrijpen en actief bijdragen aan het behoud ervan.
Bij DSV zijn al drie stappen van de VIPc-interventie succesvol doorlopen. Stap 1 was gericht op het vaststellen en doorgronden van het gezamenlijke belang van deze interventie binnen de werkgroep. In stap 2 is verbinding gemaakt met de nieuwe missie, visie en HR-strategie van de organisatie en de ontwikkeling naar positieve gezondheid. Stap 3 bestaat uit de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van groepsbijeenkomsten. Een eerste groepsbijeenkomst heeft inmiddels plaatsgevonden.
Het leerproces wordt continu gevoed door actieonderzoek, waarbij de inzichten uit elke stap worden gebundeld om de volgende stap te vormen.
VIPc is een samenwerking tussen ZWconnect, het lectoraat Verpleegkundige Intramurale Ouderenzorg van Hogeschool Leiden, mboRijnland, DSV Leven en interventiespecialist dr. Arjella van Scheppingen. Het project is financieel mogelijk gemaakt door ZonMW.
Er is geconstateerd dat er overlap is met de zes dimensies van positieve gezondheid, maar sommige aspecten, zoals sociale interacties, samenwerking, gezamenlijke resultaten behalen en waardering, blijven onderbelicht. Deze factoren, ook bekend als ‘sociaal organisatiekapitaal’, worden verder verkend in de tweede cyclus van VIPc, met de focus op het ontdekken van patronen die invloed hebben op mentaal vitaal blijven in de ouderenzorg.
In een tijd van toenemende druk op de zorgsector, biedt VIPc een veelbelovende route naar een vitalere toekomst voor zowel zorgverleners als ouderen.
Op 27 juni heeft bij ZWconnect een netwerkbijeenkomst plaatsgevonden in het kader van het VIPc onderzoek. Er is levendig gediscussieerd over diverse aspecten van het werk in de zorgsector.
Een model met verklarende factoren voor duurzaam vitaal werken werd besproken. Hoewel het model niet allesomvattend is – factoren zoals reistijd, arbeidszekerheid, arbeidsvoorwaarden en privésituatie kunnen invloed hebben op vitaliteit – biedt het inzicht in aspecten waaraan organisaties kunnen werken voor het bevorderen van vitaliteit.
Bevorderende en belemmerende patronen in de werkomgeving werden uitgediept. Er werd benadrukt dat individuele en collectieve gewoonten, evenals de wijze van samenwerken met collega’s en familieleden, een sterke invloed hebben op de zorgpraktijk en op mentale vitaliteit. Leidinggevenden spelen ook een belangrijke rol, met name op het gebied van coördinatie en aansturing en de invloed daarvan op cultuur, autonomie en verbondenheid.
Zelforganisatie en zelforganiserende teams werden ook besproken. De mate waarin deze aanpak aanslaat en succesvol kan zijn, hangt af van de maturiteit van het team en van de manier waarop taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn belegd binnen het team op onderwerpen als verzuim, vitaliteit en duurzame inzetbaarheid.
Het belang van een divers samengestelde werkgroep werd onderstreept, evenals het belang van het zorgvuldig uitnodigen van deelnemers voor groepsbijeenkomsten. Ook is de mogelijkheid besproken om dergelijke bijeenkomsten in teamverband te organiseren, wat kan bijdragen aan een betere bewustwording en begrip van de behandelde thema’s.
We zijn halverwege het VIPc-traject. Kleine, concrete acties zijn in gang gezet, maar grootschalige, organisatiegerichte acties zijn nog te verwachten. Het samen doorleven van het proces en de bewustwording van ieders bijdrage aan duurzaam vitaal werken staan centraal.
In een tijd waarin de zorgsector onder druk staat, belooft VIPc een weg naar een vitalere toekomst – door de zorg te verbeteren en tegelijkertijd het welzijn en de vitaliteit van zorgverleners te bevorderen.
De bijeenkomst heeft waardevolle inzichten opgeleverd, die belangrijk zullen zijn voor het succes van toekomstige netwerkbijeenkomsten en het VIPc onderzoek. Er wordt in oktober een vervolgbijeenkomst georganiseerd door ZWconnect.
Wil je meer weten over VIPc? Neem dan contact op met Jennifer Janssens-Wassenaar, projectleider, via jennifer@zw-connect.nl.
"*" geeft vereiste velden aan