Blijf op de hoogte!
Meld je aan voor onze e-mail nieuwsbrief
"*" geeft vereiste velden aan
Ieder mens is welkom als medewerker in de zorg. En ga eens zonder vooroordelen in gesprek met de ander, met je collega, met de sollicitant. Zie de mens achter de medewerker – daar ligt misschien wel de sleutel voor het verminderen van de uitstroom in de zorg. Maar hoe doe je dat? En wat betekent het oordeelsvrij aannemen van nieuwe medewerkers dan? Die vragen kwamen aan bod tijdens het Zorg Mens Theater voor teamleiders, georganiseerd door ZorgScala en ZWconnect, op 30 maart in verpleeghuis Onderwatershof van Cardia.
Diefstal, geweld, bedreiging en een zware mishandeling. Dirck Slabbekoorn maakte het als supermarktmanager allemaal mee. Hij was de hoofdact tijdens het Zorg Mens Theater voor teamleiders. Hij erkende dat hij door die traumatische ervaringen alle reden had om negatief naar mensen te kijken. “Maar ik wil mijn leven niet laten leiden door een negatief mensbeeld.” Voor Slabbekoorn is ieder mens fantastisch. Het is de basis van zijn personeelsbeleid geworden. “Als je bij mij solliciteert, neem ik je meteen aan – als mens.” Daarna volgt het gesprek van mens tot mens. Over elkaars achtergrond, wensen, ambities. En hij normeert. “Ik ben zacht op de mens, hard op de procedures.”
Met zijn verhaal inspireerde hij de teamleiders om ook op een oordeelsvrije manier met medewerkers in gesprek te gaan. “Heb aandacht voor de ander. Luister naar zijn of haar verhaal. Stel vragen.” Zijn persoonlijke verhalen raakten de teamleiders. Soms was het doodstil in de zaal. Andere keren kwamen er kritische geluiden: er zijn toch ook gewoon mensen die slecht zijn? Die je leegzuigen? Die voortdurend de regels aan hun laars lappen? Die de kantjes ervan af lopen? Slabbekoorn boog die opvattingen iedere keer weer om in een positieve blik op mensen: “Ja, hun gedrag is niet goed – daar moet je hen op aanspreken. Maar als mens blijven ze fantastisch.” Hij benadrukte daarbij dat negatief gedrag veroorzaakt wordt door de omstandigheden: een echtscheiding, schulden, mishandeling, de stress van het alleen moeten opvoeden van kinderen, door discriminatie – en vooral het gevoel dat je door anderen niet als volwaardig mens wordt gezien. “Iedereen struggelt in het leven, ook jullie, in deze zaal. Probeer de ander te helpen in zijn struggles. Benader je collega of sollicitant zoals je zelf benadert wil worden. Wees de meester-struggelaar die echt van betekenis voor de ander kan zijn.” Hij erkent dat dit proces niet makkelijk is. “Ook ik struggle, iedere dag, in mijn werk, privé, maar mijn mensbeeld houdt me staande.”
De opvattingen van Slabbekoorn waren door Maarten Smit en Theo Schouwerwou van Oudtopia omgezet in theater. In één scène beeldden ze een gesprek uit tussen een teamleider en sollicitant. De twee andere scènes gingen respectievelijk over een gesprek tussen een teamleider en een medewerker, en een teamleider die in conflict was met een zzp’er. Iedere scène werd twee keer gespeeld. De eerste keer werden op overdreven wijze de vooroordelen van een volledig op zichzelf gerichte teamleider benadrukt. De tweede keer mocht de zaal ingrijpen en de teamleider corrigeren in de richting van een meer open, oordeelsvrije en aandachtvolle houding. Dat lieten de teamleiders in de zaal zich niet tweemaal zeggen. Voortdurend riepen ze de acteur die de teamleider speelde op om zich anders te gedragen. “Ga rechtop zitten.” “Stop! Kijk niet op je horloge.” “Stel vragen!” “Laat die medewerker gewoon eens uitpraten.” Het theater maakte duidelijk wat oordeelsvrije aandacht concreet betekent. “Zie de mens achter je collega, medewerker, sollicitant en niet alleen maar zijn gedrag,” aldus Slabbekoorn. In zijn eigen supermarkt heeft die houding geleid tot een stijging van de omzet, meer medewerkers die cursussen en trainingen volgen, minder diefstal, en, opvallend, een wachtlijst aan mensen die bij hem willen komen werken – iets wat volgens hem ook echt mogelijk is in de zorg.
Tijdens het Zorg Mens Theater kregen de teamleiders een kaart met daarop de vraag: ‘ik ben trots op mijn mensgerichte baan omdat…’. De antwoorden werden door Slabbekoorn besproken. De trots blijkt vooral te liggen in het kunnen laten floreren van individuele medewerkers en het team, waardoor de cliënten en bewoners de zorg krijgen die ze nodig hebben. Het belang van persoonlijke aandacht voor de medewerker kwam vaak naar voren. Bij een teamleider van HWW had de omslag van proces naar mens geleid tot een veel betere sfeer in het team. “Mensen vinden het leuk om bij me te werken. Sterker nog, medewerkers die ontslag hebben genomen, vragen of ze weer bij me kunnen werken.”
Het Zorg Mens Theater is de eerste activiteit over oordeelsvrij leidinggeven die ZorgScala voor teamleiders organiseert. Er zullen meer activiteiten volgen en een traject oordeelsvrij leidinggeven, met name omdat teamleiders een cruciale rol spelen bij het realiseren van een veilige, prettige werksfeer en een klimaat waarin iedere medewerker zich gezien en gewaardeerd voelt. Of, om in termen van Slabbekoorn te spreken: een oordeelsvrije cultuur waarin de mens achter de medewerker centraal staat.
"*" geeft vereiste velden aan