Arbeidsmarktprogramma 2023
Voor 2023 heeft ZWconnect een innovatief arbeidsmarktprogramma samengesteld waarmee we anders kijken, anders leren en anders doen. Dat is nodig, omdat we alleen op deze manier met elkaar tot oplossingen kunnen komen voor de verder groeiende personeelstekorten. Vanuit deze visie pakken wij als expert op de arbeidsmarkt ook komend jaar weer graag onze rol.
Grote vraagstukken
Op de huidige arbeidsmarkt hebben we te maken met grote vraagstukken. Ondanks dat er een hoge instroom is van nieuwe medewerkers, hebben we toch te maken met personeelstekorten. Deze worden veroorzaakt door een hoge uitstroom; te veel mensen verlaten de sector. Het bevorderen van de vitaliteit, de duurzame inzetbaarheid en het werkgeluk van werknemers is daarom heel belangrijk. De werkdruk moet omlaag en de aansluiting op het onderwijs moet beter.
Effectieve arbeidsmaatregelen
Om de meest effectieve arbeidsmaatregelen in kaart te brengen, hebben we het prognosemodel Zorg & Welzijn op meerdere manieren doorberekend. Op basis van deze effectiviteitsmeting is dit arbeidsmarktprogramma opgesteld. Hiermee draaien we met elkaar op korte termijn aan verschillende knoppen (thema’s). Daarbij houden we rekening met de volgende dilemma’s: toekomstvisie versus concrete resultaten, vooruitkijken versus going concern en vernieuwing versus belemmerende factoren.
Samen staan we regionaal sterk!
Coralie Elmont, directeur ZWconnect
Snel naar
Prognoses
- Het personeelstekort in de sector Zorg en Welzijn neemt verder toe.
- Vanaf 2025 is er sprake van een steeds sneller groeiend tekort aan werknemers.
- Het tekort vindt plaats binnen alle verschillende werkgebieden en disciplines.
- De periode tot medio 2025 noemen we de ‘window of opportunity’. Daarmee bedoelen we het tijdsbestek waarin we actie kunnen ondernemen om de prognoses zoveel mogelijk bij te stellen.
- Met andere woorden: het is nodig dat we anders kijken, leren en doen!
Aan welke knoppen draaien we?
ZWconnect heeft een effectiviteitsmeting uitgevoerd. Daarmee is in kaart gebracht welke arbeidsmaatregelen op korte termijn het meeste effect hebben op het terugdringen van de groeiende tekorten. De arbeidsmaatregelen duiden we aan als knoppen (thema’s) waaraan we met elkaar kunnen draaien. De grootte van de knoppen toont de impact aan. Alle thema’s zijn op elkaar van invloed.
Behoud
Om te zorgen dat voldoende werknemers beschikbaar blijven, behouden we hen zoveel mogelijk voor de sector. Dat realiseren we samen met de werkgevers op meerdere manieren.
Loopbaanbegeleiding en goede zorg voor jezelf helpen werknemers hun werk leuk te (blijven) vinden. Met Sterk in je werk bieden we gratis een-op-eencoaching, loopbaantesten en inspiratiesessies. In 2023 ondersteunen we professionals en werkzoekenden met dit project.
Werknemers behouden doen we door met elkaar te zorgen voor meer regionale mobiliteit. We organiseren hiervoor onder meer het Matchcafé Doorstroom. Verder is er aandacht voor de flexibilisering van de inzet van zzp’ers. We onderzoeken bijvoorbeeld de mogelijkheden van een regionale flexpool. We zien ook kansen in het bestaande arbeidsmarktpotentieel. We werken hiervoor samen met de stichting Het Potentieel Pakken (HPP). We organiseren bijeenkomsten en delen de beste praktijkvoorbeelden.
Een goed instroomproces zorgt voor minder uitval van nieuwe medewerkers in de eerste werkmaanden. Ook blijven zij hierdoor langer werkzaam in de zorg en welzijn. Met ons netwerk organiseren we bijeenkomsten rond het thema onboarding. We laten de impact zien van het gebruik van de onboardingstool en ontwikkelen deze verder.
Het is belangrijk dat werknemers gezond, vitaal en gelukkig hun werk kunnen doen. Daarmee voorkomen we verzuim en behouden we ze voor de sector. Samen met onze leden zetten we in op vitaliteit en loopbaanontwikkeling. Verder bieden we werkgevers een organisatiescan om te onderzoeken wat er nodig is om de duurzame inzetbaarheid te verbeteren.
Opleiden
Toekomstige werknemers komen veelal via de opleidingen. Het is daarom belangrijk dat we op dit thema actie ondernemen. Door op korte termijn in te zetten op strategische opleidingsplannen plukken we op langere termijn de vruchten. Ook na de opleiding blijft inzetten op verdere ontwikkeling belangrijk. Met Leven Lang Ontwikkelen stimuleren we de eigen regie van mensen op hun loopbaan. Zo blijven zij zich ontwikkelen en aansluiten op de veranderende vraag vanuit de arbeidsmarkt.
We coördineren verschillende netwerkgroepen. Met bijvoorbeeld het Regionaal StageOverleg (Haaglanden en Nieuwe Waterweg Noord) verbeteren we met elkaar het aanbod van stageplekken. Met het Netwerk Opleiden Zuid-Holland Noord en het Netwerk Opleiden Midden-Holland maken we onder meer afspraken over lokale opleidingsvraagstukken.
Samen met werkgevers en onderwijsinstellingen maken we flexibilisering van het onderwijs mogelijk. We realiseren hiervoor maatwerktrajecten en voeren diverse pilots en projecten in de regio uit. Onderwijstrajecten worden hierdoor korter. Daardoor kunnen meer mensen makkelijker instromen.
We willen regionaal doorlopende leerlijnen organiseren. Vmbo-scholen worden verplicht om een praktijkcomponent in te richten voor de sector Zorg en Welzijn. ZWconnect werkt hiervoor samen met een aantal werkgevers. Samen met één school per subregio, zoals Zoetermeer of Gouda, gaan we werken aan deze doorlopende leerlijnen.
In 2023 willen we onze e-learning uitbreiden naar veelvoorkomende functies binnen andere branches. We doen dit op basis van praktijkcasuïstiek in de verpleeghuizen, verzorgingshuizen en thuiszorginstellingen. Het doel is om werknemers in verschillende beroepsgroepen beter voor te bereiden op hun leerwerktraject.
In onze Community of Practice (COP) ontwikkelen we een gezamenlijke visie over het optimaal opleiden van zorgprofessionals in de werkpraktijk. We realiseren daarnaast meer maatwerktrajecten voor statushouders en zij-instromers en ontwikkeltrajecten voor teamleiders, praktijkopleiders en werkbegeleiders.
Instroom
We willen dat jongeren en zij-instromers enthousiast zijn over de opleidingen en werkmogelijkheden binnen de sector Zorg en Welzijn. We zorgen dat zij de (ontwikkel)kansen krijgen die bij hun competenties passen en de werkgevers de talenten die hard nodig zijn.
Het is belangrijk dat potentiële werknemers een goed beeld hebben van wat het werk inhoudt. Samen met onze leden geven we voorlichting op scholen, beurzen en tijdens evenementen. We laten jongeren en zij-instromers onder meer op een interactieve manier kennismaken met de uitdagingen in het werk. Ook doen we mee aan de landelijke Ontdekdezorg-campagne.
Met het Recruitmentnetwerk delen we inzichten, kennis, informatie en ervaringen op het gebied van werving en selectie van (niet-reguliere) instroom. Recruiters van onze leden gaan samen verder optrekken om de perfecte zorg- en welzijnsmedewerkers te vinden én de (regionale) mobiliteit verder te bevorderen.
Met het loopbaanportal geven we schoolverlaters, zij-instromers en werkenden een goed beeld van de opleidings- en werkmogelijkheden. We stimuleren hiermee de mobiliteit en brengen vraag en aanbod samen. In 2023 wordt het loopbaanportal geactualiseerd. Er komt meer aandacht voor de verschillende branches, de website wordt aantrekkelijker voor alle doelgroepen en er komt ruimte voor nieuwe initiatieven. Zo integreren we Volg je hart in het loopbaanportal. Dit is een gezamenlijk initiatief van zeven ziekenhuizen waarmee jongeren kunnen instromen via leerwerktrajecten.
Innovatie
Het is belangrijk om met onze tijd mee te gaan en continu te innoveren. Daarom richt ZWconnect zich in 2023 op het versnellen en verder uitzetten van (bewezen) arbeidsbesparende en -verlichtende innovaties. We brengen hiervoor partijen met elkaar in contact, delen uitgebreide kennis en zorgen voor concrete middelen waarmee innoveren sneller en makkelijker gaat.
ZWconnect heeft een Innovatiekaart Zorgtechnologie ontwikkeld. Hierin is direct te zien wat er in de regio wordt gedaan en georganiseerd op het gebied van technologische zorginnovatie. Denk aan innovatienetwerken, onderzoekscentra, gezamenlijke projecten en technologische zorginnovaties bij zorginstellingen. De innovatiekaart wordt doorontwikkeld en aangevuld met nieuwe initiatieven.
Binnen de zorg en welzijn wordt er steeds meer digitaal gecommuniceerd, met elkaar en met cliënten. Met het programma Digivaardig in de Zorg werken we samen met werkgevers aan de verdere ontwikkeling van de digitale vaardigheden van de werknemers. Zo kan elke medewerker met plezier zijn werk blijven doen.
ZWconnect is betrokken en aangesloten bij (sub)regionale netwerken en initiatieven gericht op het anders en slimmer organiseren van de zorg. We zetten de transformatie richting een innovatieve zorgsector op diverse agenda’s in de regio. We zorgen voor verbinding tussen de werkgevers onderling en op regionaal en lokaal niveau.
Contactpersoon: Maartje Bouwens
Met slim gebruik van data kunnen we beter inspelen op de ontwikkelingen in de zorgsector en op de arbeidsmarkt. Ook kunnen we hiermee de zorg slimmer organiseren, doelgericht innoveren en experimenteren. We organiseren activiteiten waarmee werkgevers stappen in de digitalisering kunnen zetten en datagedreven beslissingen kunnen nemen. Om de onderlinge verbinding te bevorderen, zorgen we voor een landelijke community. Verder werken we samen in het Datalab Zorg en Welzijn – Den Haag, een collectief met de gemeente Den Haag en expertisebedrijf DAAT. We helpen werkgevers groeien naar een hoger niveau van datavolwassenheid.
Digitalisering vraagt om een verantwoordelijk gebruik. Het kan ethische dilemma’s met zich meebrengen. Door hier tijdig het gesprek over te voeren, worden de effecten en kansen van de inzet van technologie duidelijker. Werkgevers kunnen de sessie ‘Ethiektafel Zorg & Technologie’ van ZWconnect inzetten. Hiermee gaan medewerkers vanuit hun eigen organisatie aan de slag met een casus rond ethiek en digitalisering.
Om anders te kijken, anders te leren en anders te doen, zijn werkgevers nodig die anders denken en lef tonen. Inspirerende praktijkvoorbeelden dragen hier eveneens aan bij. ZWconnect biedt het regionale podium om te laten zien wat organisaties durven en doen en wat de resultaten zijn.
Overige acties
De arbeidsmaatregelen binnen de genoemde thema’s zijn slechts een greep uit het gehele jaarprogramma van ZWconnect. Er zijn meer programma’s en projecten die we gezamenlijk uitvoeren. Welke dit zijn lees je op onze website. Daarnaast zijn er andere acties die wij als werkgeversorganisatie ondernemen.
Als expert op het gebied van arbeidsmarktinformatie in de sector Zorg en Welzijn doen we vraaggericht en verdiepend onderzoek. We beantwoorden onder meer arbeidsmarktvragen van regionale werkgevers en stakeholders. We vergelijken de uitstroomcijfers van organisaties en redenen van vertrek. En we delen rapportages op bepaalde thema’s die we interactief bespreken.
Subsidies zijn een steeds belangrijker middel om voldoende en gekwalificeerd personeel te vinden én te behouden. Door de hoeveelheid aan regelingen is niet altijd duidelijk welke subsidie voor welk doel is in te zetten. Daardoor worden kansen gemist om regionaal te investeren in de arbeidsmarkt. We geven werkgevers en samenwerkingsverbanden actuele informatie en advies via onder meer onze subsidiekaart. Ook zijn we contactpersoon voor SectorplanPlus, een meerjarige subsidie om een extra impuls te geven aan opleidingsprojecten die zijn gericht op het stimuleren van extra instroom.
Om onze rol als expert op de arbeidsmarkt verder te ontwikkelen, zetten we binnen onze organisatie het accounthouderschap verder op. De accounthouder is aanspreekpunt voor een of meerdere branches, weet wat er speelt binnen de branche en onderhoudt actief contact met werkgevers. Op deze manier verbinden we kansen en activiteiten in de regio nog beter.
ZWconnect is nauw betrokken bij de uitvoering van het programma Toekomstbestendige Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn (TAZ) van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). In de uitvoering van de TAZ worden diverse arbeidsmarktthema’s meegenomen uit de volgende programma’s en akkoorden:
Integraal Zorgakkoord (IZA): dit akkoord heeft als doel de zorg voor de toekomst goed, toegankelijk en betaalbaar te houden.
Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO): dit programma bestaat uit verschillende maatregelen, initiatieven en projecten om ervoor te zorgen dat de ouderenzorg ook in de toekomst blijft passen bij wat ouderen willen.
Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA): in dit akkoord zijn afspraken tussen het Rijk, gemeenten en verzekeraars vastgelegd om een integraal lokaal preventiebeleid mogelijk te maken.
Passende zorg: dit programma zorgt voor een manier van samenwerken waarmee iedereen, ook in de toekomst, goede zorg kan krijgen.
"*" geeft vereiste velden aan
Blijf op de hoogte!
Meld je aan voor onze e-mail nieuwsbrief
"*" geeft vereiste velden aan
